Stook veilig of stook niet

Een schoorsteenbrand, hoofdpijn door het inademen van rook en fijnstof, vergiftiging door koolmonoxide. Reële gevaren die op de loer liggen als je de open haard of de houtkachel aansteekt om straks je huis te verwarmen. Schoorsteenbranden stonden al in de top 3 van grootste veroorzakers van woningbrand binnen Twente. Stoken op hout? Doe het dan veilig.

Brand kan ontstaan als het rookkanaal van de schoorsteen nog vol zit met teerachtige aanslag (creosoot) of resten van vogelnesten. Daarom is het zo belangrijk dat je de schoorsteen minimaal één keer per jaar laat schoonmaken door een professional. Afhankelijk van het stookgedrag, is het zelfs aan te raden een tweede keer de schoorsteen te laten vegen tijdens het stookseizoen. Stook voor jouw en andermans gezondheid, alleen droog en schoon hout. Dat geeft het minste fijnstof, rook en geuroverlast. Hout dat je zelf gehakt hebt, moet minimaal twee jaar drogen. Bijkomend voordeel van stoken op droog hout is dat het meer warmte afgeeft en minder aanslag geeft in de schoorsteen.

Stook veilig en voorkom schoorsteenbrand
De brandweer geeft ook enkele algemene tips om branden te voorkomen:

• Laat je schoorsteen minimaal één keer per jaar vegen door een erkende schoorsteenveger en zorg voor voldoende trek in de schoorsteen. 
• Zorg voor een goede vonkenvanger op je schoorsteen. 
• Zet een bak met zand of zout naast het vuur om direct te blussen als het fout gaat. 
• Stook volgens de Zwitserse methode; zie www.brandweer.nl/onderwerpen/schoorsteenbrand/ voor een uitleg hierover.

Blijf alert
Blijf altijd in de buurt van een brandende houtkachel of open haard. Zorg dat je een goed werkende rookmelder hebt hangen in de ruimte waar je stookt en in aangrenzende ruimtes. Wees je ervan bewust dat bij een minder optimale verbranding koolmonoxide kan ontstaan. Dit is levensgevaarlijk. Zorg daarom ook voor een koolmonoxidemelder in de ruimte waar je stookt en in aangrenzende ruimtes.

Als het toch mis gaat
Hoor je een opvallend, loeiend geluid vanuit het rookkanaal? Kom dan direct in actie. Doof het vuur met zand of zout, sluit de schoorsteenklep en luchttoevoer. Bel 112 om de brandweer te waarschuwen en ventileer de ruimte na het doven van het vuur.

Koolmonoxide: de sluipmoordenaar
Koolmonoxide, ook bekend als CO, staat niet voor niets bekend als de sluipmoordenaar. Je ziet of ruikt het niet, maar wanneer je het inademt kan dit ernstige lichamelijke gevolgen hebben. Elk jaar overlijden in Nederland gemiddeld 5 tot 10 mensen door koolmonoxidevergiftiging en honderden mensen belanden in het ziekenhuis. De eerste klachten: hoofdpijn, duizelig, misselijk en braken, zijn vergelijkbaar met griep. Een koolmonoxidemelder kan je op tijd waarschuwen en daarmee je leven redden!

Hoe werkt een koolmonoxidemelder?
De sensor van een koolmonoxidemelder bestaat uit een gel. In deze gel zit onder andere zwavelzuur als elektrolyt. Als de sensor in de koolmonoxidemelder wordt blootgesteld aan hogere concentraties koolmonoxide dan normaal in een huishouden voorkomt, begint een chemische reactie en gaat de koolmonoxidemelder in alarm. De concentratie van koolmonoxide drukken we uit in PPM.
Als de koolmonoxidemelder een alarm geeft, dan is er mogelijk een verhoogde concentratie koolmonoxide in de ruimte aanwezig. Ook kan een koolmonoxidemelder in alarm gaan door storing, gebrek aan onderhoud of een lege batterij.

Soms wordt tijdens een onderzoek door de hulpdiensten geen verhoogde concentratie koolmonoxide aangetroffen. De koolmonoxide is dan mogelijk al door ventilatie door frisse lucht verdrongen. Het is dus ook goed om bij een alarm uw woning te verlaten en de deuren achter u te sluiten. Op deze manier kan de brandweer nog waardes meten.

Controleren of vervangen
Een koolmonoxidemelder kan waarschuwen voor onveilige situaties veroorzaakt door koolmonoxide. Controleer regelmatig de goede werking van een koolmonoxidemelder volgens specificaties van de leverancier. Koolmonoxidemelders moeten na een aantal jaren worden vervangen. Zet bij plaatsing de plaatsingsdatum en de vervangdatum met watervaste stift op de voorzijde.

Waar moet ik op letten als ik een koolmonoxidemelder koop?
Koop alleen een koolmonoxidemelder die de norm NEN-EN 50291 op de verpakking heeft staan. Dit betekent dat hij aan de technische eisen in deze norm voldoet. Koop bij voorkeur een koolmonoxidemelder die 5 tot 10 jaar lang meegaat. Op de website van de Consumentenbond staat een lijst met veilige koolmonoxidemelders, of check de website van de Brandwondenstichting