Afbeelding
Foto: Leij, Feike van der

Food for Happy Ageing (8)

Algemeen

Food for Happy Ageing is de naam van een onderzoeksprogramma waaraan door hogescholen en bedrijven wordt gewerkt. Het gaat over voedingsmiddelen die ons kunnen helpen langer gezond te blijven en op een gelukkige manier oud te worden, en die bijdragen aan een duurzame toekomst. 

In deze aflevering gaan we in op voedselzekerheid, voedselveiligheid en onze gezondheid. Dit doen we aan de hand van een piramide met Engelse begrippen die ik zal toelichten. Eén van de zorgen die we op aarde hebben is de vraag of we in staat zijn de hele wereld te voeden in 2050. Tegen die tijd zullen er namelijk meer dan 9 miljard mensen de wereld bevolken, sommigen denken zelfs tegen de 10 miljard. Zo’n grote wereldbevolking brengt nogal wat nadelen voor de aarde met zich mee, en een eenvoudige redenatie is dan ook: laat het niet zover komen. 

Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. In opkomende economieën zoals India gaat de toenemende welvaart gepaard met bevolkingsgroei, ook al wordt het krijgen van kinderen al decennialang van overheidswege ontmoedigd (de transistorradio als cadeau bij een sterilisatie was in de vorige eeuw fameus). Binnen Europa (Hongarije bijvoorbeeld) wordt het krijgen van kinderen zelfs aangemoedigd.

Eten is een primaire levensbehoefte, net als ademen en slapen, en wie bij het ontwaken geen zicht heeft op een ontbijt verkeert in onzekerheid. Bij voedselzekerheid speelt dan ook primair de vraag óf er eten is, los van de kwaliteit ervan. Dat klinkt eenvoudig. Het verwarrende is echter dat er veel Engels jargon in het onderwijs wordt gebruikt, en dan raken studenten (en ook anderen) in de war. In het Engels spreken we van “food security” als we het hebben over voedselzekerheid. En dat woordje “security” zet ons op het verkeerde been. Dat doet ons namelijk denken aan beveiliging, en wie aan beveiliging denkt heeft het over veiligheid. Maar voedselveiligheid (“food safety”) is nu net een stapje verder gedacht dan voedselzekerheid. Bijgaande piramide laat dat beeldend zien.

Basaal is de vraag of de honger gestild wordt: is er eten? Dan hebben we het dus over voedselzekerheid (nu al voor de derde wereld relevant). De tweede vraag is dan: is dat wat ik eet wel veilig? Is het niet giftig? Ga ik er niet dood aan? Is het bedorven? Word ik er ziek van? Op dat niveau hebben we het in Nederland goed op orde, het is een van de redenen dat we zo’n sterke exportpositie hebben. Bijvoorbeeld onze zuivel is van hoge kwaliteit, reden dat er veel export naar Azië plaatsvindt omdat daar de schandalen rond giftige babymelk nog niet vergeten zijn. 

Toch moeten we ook in Nederland alert blijven op de kwaliteit en veiligheid. Kennis en vaardigheden over kwaliteitszorg en voedselveiligheid zijn dan ook belangrijk voor onze studenten en het werkveld waar ze aan de slag gaan. Pas wanneer er genoeg en veilig eten is kunnen we in de piramide een niveau hoger gaan kijken: is het ook gezond? Is ons eten voldoende gevarieerd, eten we niet teveel of te weinig? Is het niet te zout, te vet of te zoet, en bevat het genoeg eiwitten, vezels en vitamines en mineralen. Die laatste twee kunnen we uit het dagelijkse eten halen maar ook nog voor de zekerheid uit supplementen.

Dan gaan we al richting pilletjes, druppeltjes, capsules etc. Niets mis mee, voor iedereen boven de 50 jaar adviseert het Voedingscentrum bijvoorbeeld om per dag 10 microgram Vitamine D te slikken, voor iedereen boven de 70 is dat het dubbele. Het topje van de piramide betreft medische toevoegingen (niet van de drogist maar van de apotheek) en gepersonaliseerde voeding op basis van iemands specifieke behoefte. Dergelijke farmaceutische toepassingen zijn voor de industrie aantrekkelijk omdat daar grote marges behaald kunnen worden. Als lector leg ik de aandacht echter het meest op de middelste moot van de piramide: gezonde duurzame voeding. En daarmee zijn we er nog niet. Immers, laat dat wat we eten vooral lekker zijn zodat we ervan kunnen genieten!

Feike van der Leij
Lector Health & Food bij Hogeschool Inholland

www.inholland.nl/onderzoek/publicaties/de-kracht-van-smaak

Ester Bertholet.
Ester Bertholet legt uit: wat is delier nu precies? 18 mrt, 12:12
Een gang vol obstakels hindert ook de brandweer bij de bluswerkzaamheden
Plaats géén spullen in de galerij of gang 17 mrt, 14:14
Wanneer zelfstandig naar het theater wat lastiger is, biedt Vier het Leven de helpende hand.
Ook weer naar het theater dankzij Vier het Leven! 16 mrt, 14:05
Goede mondzorg is juist ook voor ouderen erg belangrijk.
Het is altijd lente in de ogen van de tandartsassistent(e)... 16 mrt, 13:48
Zonnestroom is een mooie, duurzame investering.
Grootouders voor het Klimaat in actie voor wind- en zonnestroom 15 mrt, 16:10
Een inwoner van Sardinië.
Gezonder leven in de 'Blue Zones' 15 mrt, 15:44
Afbeelding
Recept: Mosselen op z'n Italiaans 15 mrt, 15:39
De wandelingen over de Smartfloor trokken veel deelnemers en belangstellenden.
Beter inzicht in uw eigen valrisico 15 mrt, 13:37